De samenleving staat op een keerpunt. Voorkomen van verdere opwarming van de aarde vraagt, als gevolg van gebruik van (fossiele) energie, voor beleidsmakers en bestuurders om ingrijpende keuzes. Zowel wereldwijd als binnen de Europese Unie wordt gewerkt aan het beperken van energiegebruik en het stimuleren van het gebruik van duurzame energie. Nederland heeft ambities: in 2050 volledig overstappen op duurzame energie, met een tussendoel van 27% duurzame energie in 2030. Daarnaast is de onafhankelijkheid van buitenlandse energiebronnen een prioriteit geworden sinds de oorlog in Oekraïne.
De ambities hebben daarmee dubbele urgentie — klimaat en autonomie — en betekent dat de energie (transitie en besparing) voor omgevingsdiensten een belangrijk thema is.
Twee onderwerpen onder één paraplu
Energiebesparing
Energiebesparing vormt een essentiële basis voor het realiseren van de Nederlandse en Europese klimaatdoelstellingen. De verantwoordelijkheid voor toezicht en handhaving van de energiebesparingswetgeving ligt grotendeels bij de omgevingsdiensten. Voor energiebesparing is een landelijk programma.
Energietransitie
De focus binnen het kennisthema Energie ligt op de energietransitie: de overgang naar duurzame energieopwekking, distributie en opslag. Dit onderwerp is binnen het Omgevingsdienst NL – kennisnetwerk in ontwikkeling. De lopende landelijke initiatieven richten zich vooral op bodemenergie en een maatwerkaanpak voor zware industrie. Andere initiatieven hebben een regionale invalshoek. Een landelijk kennisnetwerk wordt nog ingericht. Daarin krijgen onder meer deelonderwerpen als waterstof, bodemenergie, netcongestie en alternatieve brandstoffen een plek. Een integrale benadering is essentieel om deze complexe samenhang goed te duiden in beleid, vergunningverlening en toezicht.
