Kennisnetwerk,
Samenwerken met de kennis van professionals
VTH-experts die werkzaam zijn voor een schone, veilige en gezonde leefomgeving – van omgevingsdiensten, gemeenten, provincies, waterschappen, ministeries tot kennisinstituten – hebben veel kennis van hun werkgebied. Vanuit het Kennisnetwerk van de Omgevingsdienst NL brengen wij deze kennis samen en delen wij dit met elkaar.
Waarom we dit doen?
Het is belangrijk om ons werk sneller en beter te kunnen uitvoeren. We zorgen ervoor dat deze kennis straks beschikbaar is voor iedereen in dit werkveld. Als de kennis voor de uitvoering ontbreekt, faciliteren we dat deze kennis ontwikkeld wordt.
Snel naar:

De kennisregisseurs
Wij vinden het belangrijk dat alle kennis samengebracht wordt. Daar speelt de kennisregisseur een verbindende rol in. Door kennis samen te brengen en als het er niet is, te faciliteren dat deze kennis er komt.
Binnen het kennisnetwerk werken 6 kennisregisseurs. Ieder nemen zij een kennisthema voor hun rekening.
De kennisnetwerk thema's
VTH-experts die werkzaam zijn voor een schone, veilige en gezonde leefomgeving – van omgevingsdiensten, gemeenten, provincies, waterschappen, ministeries tot kennisinstituten – hebben veel kennis van hun werkgebied. Vanuit het Kennisnetwerk van de Omgevingsdienst NL brengen wij deze kennis samen en delen wij dit met elkaar.
Zeer Zorgwekkende Stoffen: samenwerking voor een veilige leefomgeving
Omgevingsdiensten zijn verantwoordelijk voor vergunningverlening, toetsing en handhaving. Ze controleren of bedrijven zich houden aan de regels op het gebied van Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS). Zeker in een dichtbevolkt land als Nederland is dat belangrijk. Hier wonen veel mensen dicht bij bedrijven en natuur, waardoor mens, milieu en economie sterk met elkaar verbonden zijn.
Direct naar:
Waterkwaliteit: basis voor een gezond leven en een duurzame leefomgeving
Schoon water is onmisbaar — voor mens, natuur, landbouw, industrie én recreatie. De kwaliteit van het water in Nederland is direct van invloed op de volksgezondheid, biodiversiteit en economie. Denk hierbij aan grondwater, oppervlaktewater, drinkwater en zwemwater. Goed waterbeheer is voor een leefbare toekomst cruciaal. De omgevingsdiensten werken in verschillende rollen mee aan het voorkomen/beperken van vervuiling van oppervlakte- en grondwater.
Direct naar:
Circulaire economie binnen VTH: een logische stap vooruit
Omgevingsdiensten hebben vanuit het VTH-stelsel een stimulerende rol in de circulaire economie. Bijvoorbeeld op het gebied van afvalpreventie en grondstofbesparing. Tegelijkertijd bewaken omgevingsdiensten ook de veiligheid van de transitie voor mens en milieu.De transitie is vanwege de verwachte grondstoffenschaarste, milieuvervuiling en klimaatverandering nodig. Nederland heeft zich tot doel gesteld om in 2050 een volledig circulaire economie te hebben.
Direct naar:
Bodem en Ondergrond: fundament van de fysieke leefomgeving
Bodem en Ondergrond is een van de prioritaire thema’s van Omgevingsdienst NL – kennisnetwerk. Deze keuze voor dit thema komt voort uit het “Veluweberaad”. Waar voorheen de focus vooral lag op chemische bodemkwaliteit, is deze inmiddels verbreed naar het volledige spectrum van bodem en ondergrond. Bodem en ondergrond komt in veel vraagstukken van de fysieke leefomgeving terug.
Direct naar:
Actuele VTH-Vraagstukken: snel en flexibel inspelen op wat nú speelt
VTH-experts die werkzaam zijn voor een schone, veilige en gezonde leefomgeving – van omgevingsdiensten, gemeenten, provincies, waterschappen, ministeries tot kennisinstituten – hebben veel kennis van hun werkgebied. Vanuit het Kennisnetwerk van de Omgevingsdienst NL brengen wij deze kennis samen en delen wij dit met elkaar.
Direct naar:
Kennisnet
Kennisnet is dé ontmoetingsplek voor medewerkers van de omgevingsdiensten, gemeenten, waterschappen, regionale overheidsdiensten, rijksoverheid, provincies, veiligheidsregio’s en andere samenwerkingspartners. Het is dé plek om jouw kennis te vergroten, te delen en samen te werken aan een schone leefomgeving.
Veelgestelde vragen
Wat wordt er bedoeld met ‘Omgevingsdienst NL - Kennisnetwerk’?
Omgevingsdienst helpen de VTH-professional in het werk door bestaande kennis te halen, te brengen en te delen en samen te brengen. Daarnaast ontstaan er – door te delen wat we weten – nieuwe inzichten. Door van en met elkaar te leren en samen kennis te ontwikkelen versterken we het VTH-stelsel. Een sterk VTH-stelsel draagt bij aan een gezonden en veilige leefomgeving.
Waarom is dit kennisnetwerk van Omgevingsdienst NL nodig?
Om te zorgen voor een veilige en gezonde leefomgeving is een goed werkend VTH-stelsel nodig. En dat laat te wensen over, constateerde Commissie van Aartsen in 2021. Kennis delen en ontwikkelen draagt bij aan het vergroten van deskundigheid. Dit kennisnetwerk waarin alle partijen kennis brengen, halen en delen gaat hier verandering in brengen.
Omgevingsdienst NL – Kennisnetwerk. Samenwerken met kennis van professionals. Wat bedoelen jullie daar precies mee?
Om kennis uit te wisselen hebben we de kennis en kunde van onze VTH-professionals uit het hele stelsel nodig. Zij halen én brengen kennis. Maar we hebben ook de kennis nodig die er binnen het rijk is en onze gemeenten en provincies en andere stelselpartners. Of kennis die zit bij de onderzoeksinstellingen en kennisinstituten die ons land rijk zijn. Ook zoeken we daarin de samenwerking met brancheverenigingen en het bedrijfsleven.
Hoe gaan we dat uitvoeren? Gaan we nu afscheid nemen van bestaande netwerken?
Het Omgevingsdienst NL – Kennisnetwerk is voor de uitvoeringskennis van het VTH-stelsel ontworpen. We bouwen niet helemaal iets nieuws en maken juist gebruik van wat er al is. Soms veranderen we wat door iets verder op te bouwen, soms nemen we afscheid van iets wat niet voldoende werkt. Allemaal om een wendbaar kennisnetwerk op te bouwen. Een netwerk dat alle VTH-kennis die er in ons land aan elkaar verbindt.
Op welke thema’s ligt de focus binnen de uitvoeringskennis?
Binnen de kennisinfrastructuur richten we ons op de thema’s Zeer zorgwekkende Stoffen, Circulaire economie, Bodem en Ondergrond, Energie en Waterkwaliteit en Actuele Vraagstukken. Mocht er een ander onderwerp actueel worden? Dan kan dit worden ondergebracht in het kennisnetwerk.
We hebben toch al bestaande platforms – zoals bijvoorbeeld PLEK of IPLO?
Binnen het kennisnetwerk zorgen we voor de verbinding met andere kennisnetwerken en -platforms die er al zijn. Denk hierbij aan Plek, IPLO of omgevingsveiligheid. We vinden dus niet het wiel opnieuw uit, we zorgen alleen dat we elkaar makkelijker weten te vinden.
Hoe werkt het Omgevingsdienst NL – Kennisnetwerk
Binnen de VTH-professionals is uitvoeringskennis ruim aanwezig. Om die kennis met elkaar te delen, zorgen wij voor een ICT- platform. Het komende jaar – 2025 – werkt een projectteam om dit platform tot stand te brengen. Tot die tijd maken we gebruik van bestaande middelen. Denk hierbij aan Kennisnet en werken we samen via Teams.
Wat gaan het Omgevingsdienst NL – Kennisnetwerk ons opleveren?
De kennisnetwerk gaat ervoor zorgen dat de aanwezige uitvoeringskennis in ons land op de geselecteerde thema’s met elkaar wordt verbonden. Zo wordt de kennis efficiënter georganiseerd. Van versnippering naar verbinding.
We horen vaak de term ‘schakelen’ in binnen het kennisnetwerk. Wat betekent dat?
We schakelen of wisselen uit op verschillende niveaus binnen het VTH-stelsel:
- Op het 28-niveau: dat zijn alle 28 omgevingsdiensten in ons land.
- Op het 6-niveau: dat zijn de zes landsdelen waarin de omgevingsdiensten weer verdeeld zijn
- Op het 1-niveau: dat is het landelijke niveau.
Betekent dit dat Omgevingsdienst NL – Kennisnetwerk enkel een ICT-platform is?
Nee, zeker niet. Binnen het kennisnetwerk zijn verschillende rollen belegd. Iedere rol draagt bij aan het halen, brengen en delen van uitvoeringskennis. Deze rollen zijn:
- VTH-expert
- Kennisregisseur
- Kennisvertegenwoordiger
- Kennismakelaar
Over de verschillende rollen binnen Omgevingsdienst NL – Kennisnetwerk
Welke rollen zijn er in het kennisnetwerk?
Binnen het kennisnetwerk zijn verschillende rollen belegd. Iedere rol draagt bij aan het halen, brengen en delen van uitvoeringskennis. Deze rollen zijn:
- Kennisvertegenwoordiger
- Kennismakelaar
- Kennisregisseur
- VTH-expert
Wat doet een kennisvertegenwoordiger?
Een kennisvertegenwoordiger vertegenwoordigt inhoudelijk een landsdeel en is verantwoordelijk voor het verbinden en organiseren van kennisuitwisseling binnen en tussen landsdelen én met de kennisregisseur.
De kennisvertegenwoordiger weet op het inhoudelijke kennisthema welke onderwerpen er in het landsdeel spelen. Je hebt een actieve rol om de kennis te delen en om omgevingsdiensten en stelselpartners met elkaar te verbinden.
De kennisvertegenwoordiger ondersteunt de kennisregisseur in het maken van kennisproducten zoals verwoord in het kennisplan. Je zorgt ervoor dat producten effectief worden gedeeld en geïmplementeerd in je eigen landsdeel.
En wat doet een kennismakelaar?
Een kennismakelaar is een medewerker binnen een Omgevingsdienst (OD) die verantwoordelijk is voor het delen van kennis, het ophalen van de kennisbehoefte en het in kaart brengen van potentiële kennisbehoefte. Als centraal aanspreekpunt voor kennisregisseurs en VTH-experts zorgt de kennismakelaar voor een soepele informatiestroom. De kennismakelaar werkt actief samen met collega-makelaars uit het eigen landsdeel. De kennismakelaar levert actief input voor de kennisparagraaf binnen het jaarlijkse uitvoeringsprogramma van de eigen omgevingsdienst.
Welke rol vervult de kennisregisseur binnen het Omgevingsdienst NL – Kennisnetwerk?
In het VTH-stelsel werken duizenden professionals met allemaal hun eigen vaktechnische kennis. Het heeft meerwaarde als kennis landelijk gedeeld wordt. De kennisregisseurs stimuleren het delen van kennis voor een thema. Ook helpen wij bij het in kaart brengen van ontbrekende kennis en het ontwikkelen daarvan. Wij werken hiervoor samen met omgevingsdiensten, gemeenten, provincies, waterschappen, ministeries en kennisinstituten.
En welke rol speelt de VTH-expert in het kennisnetwerk?
De VTH-expert participeert, vanuit de eigen expertise, in het Omgevingsdienst NL-kennisnetwerk door kennis in te brengen en te halen in zijn landsdeel. De VTH-expert schakelt met de kennisvertegenwoordiger van zijn landsdeel of met de kennismakelaar van zijn omgevingsdienst. Ook schakelt hij met de kennisregisseur.